Kiedy jesteś w ciąży, możesz liczyć na różne formy wsparcia ze strony Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). ZUS oferuje kilka świadczeń, które mają na celu zapewnienie Ci finansowej stabilności i spokoju w tym wyjątkowym okresie. Oto najważniejsze z nich:

Zasiłek chorobowy

Jeśli jesteś zatrudniona i w trakcie ciąży musisz przerwać pracę z powodu problemów zdrowotnych, masz prawo do zasiłku chorobowego. Oto najważniejsze informacje dotyczące tego zasiłku:

  • Warunki otrzymania: Otrzymasz zaświadczenie lekarskie, które potwierdza Twoją niezdolność do pracy. Obecnie zaświadczenie lekarskie jest wystawiane w formie dokumentu elektronicznego uwierzytelnionego z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP. Zarówno ZUS, jak i pracodawca dostają informację o zwolnieniu lekarskim przesłanym drogą elektroniczną. 
  • Wysokość zasiłku: Zasiłek chorobowy wynosi zazwyczaj 80% podstawy wymiaru obliczanego z Twojego przeciętnego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy pracy. W przypadku ciąży zasiłek chorobowy wynosi 100% podstawy wymiaru.
  • Okres wypłaty: 

Zwykła niezdolność do pracy:

  • Zasiłek chorobowy może być wypłacany przez maksymalnie 182 dni.

Niezdolność do pracy spowodowana ciążą:

  • W przypadku, gdy pracownica jest niezdolna do pracy z powodu ciąży, okres wypłaty zasiłku chorobowego może wynosić maksymalnie 270 dni.

Po wyczerpaniu tego okresu, jeżeli pracownik nadal nie odzyska zdolności do pracy, może mieć prawo do świadczenia rehabilitacyjnego, które jest przyznawane na dalszy okres rekonwalescencji (maksymalnie 12 miesięcy).

 

Wysokość świadczenia rehabilitacyjnego zależy od etapu jego trwania i wynosi:

  • 90% podstawy wymiaru przez pierwsze 90 dni,
  • 75% podstawy wymiaru przez pozostały okres,
  • 100% podstawy wymiaru w przypadku, gdy niezdolność do pracy występuje w okresie ciąży.

Podstawą wymiaru świadczenia jest ta sama podstawa, która służyła do obliczenia zasiłku chorobowego, czyli średnie miesięczne wynagrodzenie z ostatnich 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

 

Zasiłek macierzyński

Po urodzeniu dziecka przysługuje Ci zasiłek macierzyński, który zapewnia wsparcie finansowe w pierwszych miesiącach życia dziecka. 

  • Warunki otrzymania: Aby otrzymać zasiłek macierzyński, musisz być objęta ubezpieczeniem chorobowym, czyli być zatrudniona na umowę o pracę lub prowadzić działalność gospodarczą albo być zatrudnioną na umowę zlecenie ale w przypadku tych dwóch ostatnich opłacać sobie dobrowolną składkę chorobową.
  • Wysokość zasiłku: Zasiłek macierzyński wynosi 100% podstawy wymiaru Twojego przeciętnego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy pracy. Możesz także wybrać opcję, gdzie przez pierwsze 20 tygodni otrzymujesz 100% podstawy wymiaru zasiłku, a przez kolejne 32 tygodnie otrzymujesz 70 % podstawy wymiaru. Jeśli z kolei zdecydujesz się złożyć wniosek  o urlop macierzyński i rodzicielski z góry na cały okres – wtedy jest  płatne 81,5% podstawy wymiaru.
  • Okres wypłaty:  Możesz skorzystać z urlopu macierzyńskiego, który jest wypłacany przez:

Długość:

  • 20 tygodni (140 dni) – jedno dziecko
  • 31 tygodni (217 dni) – bliźnięta
  • 33 tygodni (231 dni) – trojaczki
  • 35 tygodni (245 dni) – czworaczki
  • 37 tygodni (259 dni) – pięcioraczki i więcej dzieci
  • Płatność: 100% podstawy wymiaru.

Możesz także skorzystać z urlopu rodzicielskiego, co łącznie daje możliwość pobierania zasiłku przez:

  • Długość:
    • 41 tygodni (287 dni) – jedno dziecko (w tym 9 tygodni tylko dla ojca)
    • 43 tygodni (301 dni) – wieloraczki ( w tym 9 tygodni tylko dla ojca)
  • Natomiast pracownicy – rodzice dziecka posiadającego zaświadczenie stwierdzające ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, zgodnie z  4 ust. 3ustawy z 4.11.2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”, ze względu na ich szczególną sytuację oraz potrzeby, zyskają prawo do urlopu rodzicielskiego w wymiarze dłuższym o 24 tygodnie, wynoszącym odpowiednio do:
  • 65 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie lub
  • 67 tygodni w przypadku urodzenia dwojga lub więcej dzieci przy jednym porodzie.

 

Pamiętajcie, że 9 tygodni tylko dla ojca, są nieprzenoszalne. Czyli ojciec dziecka nie może przenieść tych 9 tygodni na mamę dziecka.

Urlop rodzicielski można go rozbić na maksymalnie 5 części, do wykorzystania do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat.

  • Razem z matką: Tak, ojciec może korzystać z urlopu rodzicielskiego równocześnie z matką.

 

  • Z góry wniosek na cały okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Jeśli z kolei zdecydujesz się złożyć wniosek  o urlop macierzyński i rodzicielski z góry na cały okres – wtedy jest  płatne 81,5% podstawy wymiaru przez cały rok.

 

Zasiłek opiekuńczy

Zasiłek opiekuńczy w Polsce przysługuje ubezpieczonemu (pracownikowi lub osobie prowadzącej działalność gospodarczą) na czas sprawowania osobistej opieki nad członkiem rodziny, który wymaga opieki. Warunki uzyskania tego zasiłku zależą od rodzaju opieki, którą się sprawuje. Oto szczegóły:

1. Opieka nad dzieckiem

  • Dziecko zdrowe do 8. roku życia: zasiłek opiekuńczy przysługuje, gdy:
    • zamknięto placówkę edukacyjną (żłobek, przedszkole, szkołę) z powodu np. epidemii lub innej nagłej sytuacji,
    • rodzic lub opiekun dziecka, który na co dzień się nim zajmuje, zachorował lub przebywa w szpitalu,
    • poród drugiego dziecka w rodzinie.
  • Dziecko chore lub niepełnosprawne do 14. roku życia: zasiłek opiekuńczy przysługuje w przypadku choroby dziecka lub pogorszenia stanu zdrowia.

2. Opieka nad innym członkiem rodziny

Zasiłek opiekuńczy przysługuje również, gdy zachodzi potrzeba sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny (np. małżonkiem, rodzicem, teściem, dziadkiem) pod warunkiem, że wspólnie zamieszkuje się z osobą wymagającą opieki.

3. Warunki formalne

Aby uzyskać zasiłek opiekuńczy, muszą być spełnione następujące warunki:

  • Osoba starająca się o zasiłek musi podlegać ubezpieczeniu chorobowemu (obowiązkowemu lub dobrowolnemu).
  • Konieczne jest wystawienie przez lekarza w systemie elektronicznym zaświadczenia lekarskiego  (ZUS ZLA) opieki (L4) w przypadku choroby dziecka lub członka rodziny, a w przypadku innych sytuacji (np. zamknięcia przedszkola) odpowiedniego oświadczenia.

4. Okres wypłaty zasiłku opiekuńczego

  • 60 dni w ciągu roku kalendarzowego – na opiekę nad zdrowym lub chorym dzieckiem do 8. roku życia lub chorym dzieckiem do 14. roku życia.
  • 30 dni w ciągu roku kalendarzowego – na opiekę nad innymi członkami rodziny.

Zasiłek opiekuńczy wypłacany jest w wysokości 80% podstawy wymiaru składek (średniego wynagrodzenia).

  1. Jakie dokumenty trzeba wypełnić po powrocie do pracy z opieki na dziecko lub innego członka rodziny?

  • Druk ZUS Z-3 (dla pracowników) lub ZUS Z-3a (dla innych ubezpieczonych)

  • W przypadku pracowników, pracodawca wypełnia formularz ZUS Z-3, który jest potrzebny do wypłaty zasiłku opiekuńczego.
  • Jeśli osoba opiekująca się dzieckiem lub członkiem rodziny nie jest pracownikiem, ale np. prowadzi działalność gospodarczą, należy wypełnić formularz ZUS Z-3a.

  •  Oświadczenie ZUS Z-15

  • ZUS Z-15A – w przypadku opieki nad zdrowym lub chorym dzieckiem.
  • ZUS Z-15B – w przypadku opieki nad innym członkiem rodziny. Dokument ten dostarcza się po zakończeniu okresu opieki do ZUS lub do pracodawcy (jeśli to pracodawca wypłacał zasiłek), aby udokumentować okoliczności uzyskania zasiłku.

Czyli Uwaga dla zatrudnionych pań. Pamiętajcie, że po powrocie do pracy, najlepiej zgłoście się do swoich kadrowych w firmie i poproście o druki ZUS Z-15, które musicie wypełnić i przekazać do kadr. 

Panie prowadzące swoje działalności gospodarcze wypełniacie taki druk i przekazujecie bezpośrednio do ZUS.

 

Jeśli masz jakiekolwiek problem  lub pytanie , zapraszam Cie na  konsultację  🙂

Zawsze chętnie pomogę i udzielę wsparcia!

 

Obserwuj mnie na Insta 👇

 

 

Tagged with: